ในยุคที่ธนาคารไม่สามารถเป็นแค่ ‘ผู้ให้บริการทางการเงิน’ ได้อีกต่อไป เพราะในโลกที่ผู้ใช้งานมีความหลากหลายมากขึ้นทุกวัน การแข่งขันของ FinTech ไม่ใช่แค่เรื่องใครโอนเงินเร็วกว่า หรืออินเทอร์เฟซลื่นไหลกว่า แต่เป็นเรื่องของใครเข้าใจลูกค้าได้ลึกกว่า และใครออกแบบระบบที่ยืดหยุ่นและยั่งยืนกว่า”
ในงาน Techsauce Summit 2025 Session Banking Beyond Tomorrow: Building FinTech for Mass Market โดยคุณสุทธิพงศ์ กนกากร CEO ของ SCB TechX แสดงให้เราเห็นภาพที่ชัดขึ้นของ ‘อนาคต’ ที่ธนาคารและ FinTech (เทคโนโลยีด้านการเงิน) ต้องไม่ใช่แค่ตอบสนองธุรกรรมทางการเงินอีกต่อไป แต่ต้องกลายเป็น ‘เพื่อนคู่คิด’ ของผู้ใช้งาน
ความเปลี่ยนแปลงของผู้ใช้งานกลุ่มลูกค้า Mass ทำให้เห็นพฤติกรรมที่ ‘หนึ่งแอป’ ไม่สามารถตอบโจทย์ทุกคนได้
‘Fragmentation’ หรือความหลากหลายของผู้ใช้งานคือเทรนด์สำคัญที่สุดของอุตสาหกรรมการเงินยุคใหม่ ลูกค้าแต่ละคนมีบริบทและความต้องการต่างกัน
การออกแบบแพลตฟอร์มจึงไม่สามารถใช้หลักการ ‘One-size-fits-all’ ได้อีกต่อไป นั่นแปลว่าองค์กรต้อง ‘เข้าใจ’ และ ‘เป็นเพื่อน’ ที่เดินเคียงข้างผู้ใช้งานในแต่ละช่วงชีวิต
AI ไม่ใช่แค่เทคโนโลยี แต่คือผู้ช่วยส่วนตัวที่เข้าใจ “ตัวเรา”
หัวใจสำคัญของ FinTech ยุคใหม่คือการใช้ AI เพื่อสร้างประสบการณ์ที่ ‘Personalized’ หรือมีความเป็นปักเจกบุคคล เช่น หากผู้ใช้งานไม่ได้มีเงินมาก การเสนอขายประกันหรือการลงทุนเป็นโฆษณาเมื่อเปิดแอปก็อาจไม่เหมาะสม
AI ต้องเข้าใจสถานะที่แท้จริงของแต่ละคน เพื่อไม่เพียงแค่แนะนำบริการที่ตรงใจ แต่ยังช่วยคาดการณ์พฤติกรรมได้ด้วย เช่น ลูกค้ามีการโอนเงินจำนวนมากผิดปกติ AI ควรแจ้งเตือนเจ้าหน้าที่ให้รีบติดต่อสอบถามทันที
นี่คือบทบาทของมนุษย์ที่ยังสำคัญ คือการเป็น ‘หัวใจ’ ในการป้องกันความผิดปกติ ที่ AI เพียงอย่างเดียวอาจยังทำได้ไม่สมบูรณ์
ระบบต้องยืดหยุ่นได้เหมือนเรือที่แล่นได้แม้เวลาผ่านไปแล้ว 300 ปี
คุณสุทธิพงศ์เปรียบเทียบโครงสร้างของระบบการเงินใหม่ว่า ต้องเหมือนกับเรือรบ USS Constitution ที่ยังแล่นได้แม้เวลาผ่านไปแล้ว 300 ปี นั่นเพราะทุกชิ้นส่วนของเรือได้รับการปรับปรุงและเปลี่ยนใหม่เรื่อยๆ
เช่นเดียวกับโครงสร้างของระบบธนาคาร เราต้อง ‘Modular’ คือสามารถแยกส่วน พัฒนา และเชื่อมต่อได้อย่างต่อเนื่อง ทั้งในระดับ API และมนุษย์
แนวคิดนี้ยังสะท้อนในกลยุทธ์ที่ SCB TechX ใช้ในระดับเทคนิคด้วยเช่นกัน ในภาพรวมของ SCB TechX มี 2 แนวทางสำคัญคือ
⭐ Continuous Evolution
- สร้างเทคโนโลยีที่ SCBX เป็นเจ้าของเอง ด้วยเครื่องมือ Open-source
- สร้างระบบที่มีชีวิตและพัฒนาอย่างต่อเนื่อง
- ลงทุนในทีมพัฒนาและบุคลากรภายในองค์กร
⭐ Technical Architecture
- ระบบต้อง Modular แยกส่วนและเปลี่ยนได้ทุกองค์ประกอบอย่างอิสระ
- สถาปัตยกรรมต้องตอบสนองต่อความต้องการของธุรกิจ
- ยึดข้อมูลและธุรกรรมทางธุรกิจเป็นหลัก มากกว่าเงื่อนไขตายตัว
ซึ่งทั้งหมดนี้ชี้ให้เห็นว่า องค์กรต้องไม่มองระบบเทคโนโลยีเป็น “สิ่งที่สร้างเสร็จแล้วจบ” แต่ต้องออกแบบให้พร้อมเปลี่ยน พร้อมปรับ และพร้อมเชื่อมต่ออยู่เสมอ
นอกจากนี้เขาเสริมว่า AI ในอนาคตอาจกลายเป็นโครงสร้างที่เชื่อมโยงทุกอย่างเข้าด้วยกัน ทั้งมนุษย์และระบบต่างๆ
พร้อมด้วยแนวคิดแบบ ‘Open Architecture’ จะเปิดโอกาสให้ธนาคารร่วมมือกับภาคีอื่นๆ ในการส่งมอบบริการที่เหมาะกับลูกค้าเฉพาะกลุ่ม แทนที่จะพยายามทำทุกอย่างด้วยตัวเอง
คำแนะนำถึงผู้สร้าง ‘FinTech รุ่นใหม่’ คิดแบบสตาร์ทอัพ สเกลธุรกิจเมื่อใช่
คุณสุทธิพงศ์ฝากข้อคิดไว้ว่า “คนที่สร้าง FinTech ต้องคิดแบบสตาร์ทอัพ เริ่มต้นเล็ก ฝันให้ใหญ่ และขยายธุรกิจ เมื่อมีโมเดลธุรกิจที่พิสูจน์แล้วว่าเวิร์ก”
เขาเน้นย้ำว่าการสร้างระบบแบบใหม่ต้องไม่ผูกติดกับโครงสร้างเดิม แต่ต้อง Modular ให้ใช้ซ้ำได้ พร้อมทั้งเปิดให้คนอื่นเข้าถึงได้ รวมถึงการออกแบบองค์กรที่ไม่มีเส้นแบ่งชัดเจนระหว่างตำแหน่ง เช่น นักพัฒนาสามารถสร้าง prototype UX เองได้ โดยไม่ต้องรอ UI Designer เสมอไป หรือ UX/UI Designer ก็สามารถพัฒนาระบบ AI เพื่อให้ตอบโจทย์การทำงานได้เอง
🔑 ท้ายที่สุดนี้คุณสุทธิพงศ์ได้ฝาก Key Takeaways ไว้ว่า
1️ เทคโนโลยีไม่ใช่คำตอบทั้งหมด ความเข้าใจผู้คนคือหัวใจสำคัญ
การสร้าง FinTech ที่ดีต้องเริ่มจากความเข้าใจผู้ใช้อย่างลึกซึ้ง ไม่ใช่แค่พัฒนาเครื่องมือใหม่ แต่ต้องเข้าใจพฤติกรรม บริบท และความต้องการเฉพาะของแต่ละคน
2️ ระบบต้อง Modular, Resilient และมี Trust เป็นแกนกลาง
โครงสร้างของระบบธนาคารยุคใหม่ต้องสามารถปรับเปลี่ยนได้ตลอดเวลา รองรับการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง และเชื่อมต่อกับภาคีอื่นได้อย่างยืดหยุ่น
3️ เป้าหมายไม่ใช่แค่ให้บริการ แต่คือยกระดับชีวิตผู้คน
บทบาทของธนาคารและ FinTech ไม่ใช่แค่เครื่องมือทำธุรกรรม แต่คือผู้ช่วยที่เข้าใจและช่วยให้คนหลุดพ้นจากวงจรหนี้ ปรับเปลี่ยนนิสัยทางการเงิน และเติบโตอย่างยั่งยืน
#FutureTrends #FutureTrendsetter #SCBX #SCBTechX
